Βαθύρεμα, το.
Λάρισα, η.
ΘΕΣΣΑΛΙΑ
147
125. Σκητη, το καστρο
122. Βαθύρεμα, το.
Η θέση αυτή, πατρίδα του οσίου Συμεών «του μονοχίτωνος και
ανυποδήτου», ιδρυτή της μονής Φλαμουρίου στο όρος Μαυ-
ροβούνι, βρίσκεται λίγα χιλιόμετρα δυτικά της Αγιάς. Έχει
υποστηριχτεί ότι πριν αναπτυχθεί η κωμόπολη της Αγιάς, ήταν
το σπουδαιότερο κέντρο και πιθανώς η πρωτεύουσα της πε-
ριοχής, μετά την παρακμή της πόλης Βέσαινα. Η ύπαρξη και
η σπουδαιότητα του οικισμού σχεδόν επιβεβαιώνεται από το
πλήθος των οστράκων της δεύτερης χιλιετίας και τους δύο
ναούς που υφίστανται μέχρι σήμερα. Ο πρώτος, αφιερωμένος
στην Θεοτόκο, είναι τρίκλιτη βασιλική με νάρθηκα, με τοιχο-
ποιία των βυζαντινών χρόνων, ιδιαίτερα στην κόγχη του ιερού
βήματος. Είναι όμως βέβαιο ότι ολόκληρος ο ναός έχει δεχτεί
κατά καιρούς επεμβάσεις, κατά τις οποίες εντοιχίστηκαν πολ-
λά παλαιότερα αρχιτεκτονικά μέλη. Οι σωζόμενες αγιογραφί-
ες χρονολογούνται από τον 10ο πιθανώς αι. έως και τον 18ο.
Από τον δεύτερο ναό, του Αγίου Νικολάου διασώθηκε η κόγχη
που είναι σύγχρονη με τον ναό της Παναγίας.
123. Αγιά, η.
Έξω από την πόλη διατηρείται η μονή του Αγίου Παντελεήμο-
νος ή των Εισοδίων της Θεοτόκου. Το καθολικό ανήκει στον
αγιορείτικο τύπο. Πιθανότατα τμήμα της ανωδομής του ανά-
γεται στην περίοδο της δυναστείας των Κομνηνών.
124. Άγιοι Ανάργυροι, οι.
Κοντά στον δρόμο Αγιάς-Αγιόκαμπου και απέναντι από το κα-
θολικό της άλλοτε ομώνυμης μονής, διατηρούνται μέσα σε
κοιλώματα του βράχου δύο ασκηταριά. Το ένα είναι μονόχω-
ρος ναΐσκος διαιρούμενος σε δύο τμήματα. Το δεύτερο απο-
τελείται από τρία συνεχόμενα μονόχωρα ναΰδρια που επι-
κοινωνούν μεταξύ τους. Διασώζονται αγιογραφίες του 12ου,
13ου και 16ου αι.
125. Σκήτη, η.
Επάνω σε ένα ευρύ πλάτωμα με την ονομασία Κάστρο, που
δεσπόζει σε ολόκληρη την νοτιοδυτική πλευρά της Όσσας
και στην βόρεια πλευρά του όρους Μαυροβούνι, διασώζεται
μέσα σε πυκνή βλάστηση οχυρωματικός περίβολος. Εντός αυ-
τού έχουν εντοπισθεί τοίχοι διαφόρων κτισμάτων και διαφορε-
τικών εποχών. Ο περίβολος ανάγεται πιθανώς στην πριν την
Εικονομαχία (726-843) περίοδο και έλεγχε τον δρόμο από τον
Αγιόκαμπο προς την πεδιάδα της Λάρισας.
126. Αετόλοφος, ο.
Στον ομώνυμο οικισμό με την παλαιότερη ονομασία Δέσιανη
–παραφθορά πιθανώς της βυζαντινής Βέσαινα–, υπάρχει με-
γάλη πεντάκλιτη βασιλική του 17ου αι., η οποία κτίσθηκε στην
θέση παλαιοτέρου κτίσματος του 11ου-12ου αι., το οποίο με
τη σειρά του εδράζεται σε παλαιοχριστιανική βασιλική.
127. Λάρισα, η.
Από την περίφημη, κατά τους ιστορικούς του 3ου και των αμέ-
σως κατοπινών αιώνων, πόλη της Λάρισας, λίγα μόνο κατά-
λοιπα σώθηκαν. Σε μία τρίκλιτη βασιλική που βρέθηκε στον
λόφο τον λεγόμενο Φρούριο, πιθανότατα των αρχών του 5ου
αι., έχει μάλλον ενσωματωθεί ο τάφος του πρώτου αρχιεπι-
σκόπου της πόλης και κατόπιν αγίου Αχιλλείου, ο οποίος έζη-
σε τον 4ο αι. Μεγάλο τμήμα άλλης βασιλικής, πιθανότητα πε-
ντάκλιτης, με ψηφιδωτά δάπεδα, τοιχογραφίες και μαρμαρο-
θετήματα, αποκαλύφθηκε στο κέντρο της πόλης. Το μεγαλύ-
τερο τμήμα της βρίσκεται κάτω από το οδόστρωμα των οδών
