Βούνοι, οι.
Άγιος Λουκάς, ο.
ΕΥΒΟΙΑ
170
185. Άγιος Λουκάς, γλυπτό στον ομώνυμο ναό
184. Παραμερίτες, Άγιος Ανδρέας
184. Παραμερίτες,
Άγιος Ανδρέας,
κιονόκρανο
185. Άγιος Λουκάς, ο.
Στο χωριό Άγιος Λουκάς υπάρχει ο σταυρεπίστεγος ναός της
Μεταμόρφωσης, 13ου-14ου αι. Επίσης, ο ομώνυμος ενορια-
κός ναός του οικισμού φέρει στην τοιχοποιία του εντοιχισμένα
γλυπτά και επιγραφές προερχόμενα από παλαιότερο, βυζαντι-
νό ναό που υπήρχε στην θέση αυτή.
178. Βούνοι, οι.
Στον μικρό οικισμό των Βούνων διατηρούνται δύο σταυρεπίστεγοι
ναοί, οι Άγιοι Απόστολοι, με τοιχογραφικό διάκοσμο του τέλους
του 14ου ή του πρώιμου 15ου αι., και η Μεταμόρφωση, με εντοιχι-
σμένα γλυπτά και άλλα αρχιτεκτονικά μέλη. Οι ερειπωμένοι πύργοι
στους Βούνους, στην Κάτω Στενή, στην Αμφιθέα και στο Μίστρο,
καθώς και στη θέση Σκουντέρι, συνιστούν πυκνό δίκτυο οχυρώ-
σεων στις νοτιοανατολικές υπώρειες της οροσειράς της Δίρφης.
179. Αμφιθέα, η.
Σώζεται ερειπωμένος πύργος.
181. Πισσώνας, ο.
Κοντά στον μεταβυζαντινό ναό του Αγίου Γεωργίου διατηρεί-
ται σε κατάχωση τμήμα ψηφιδωτού δαπέδου παλαιοχριστιανι-
κών χρόνων. Στο κέντρο του χωριού υψώνεται ο Πύργος του
Μόστρα, κτίσμα της υστεροβυζαντινής περιόδου.
182. Μίστρο, το.
Σώζεται ερειπωμένος πύργος.
183. Τραχήλι, το.
Σώζεται ερειπωμένος πύργος.
184. Παραμερίτες, οι.
Οκοιμητηριακός ναΐσκος τουΑγίουΑνδρέα, στηναρχική τουφάση
ήταν απλός τετρακιόνιος σταυροειδής εγγεγραμμένος με τρούλο,
του β΄ μισού του 12ου αι. Σήμερα έχει αλλοιωθεί σημαντικά από με-
ταγενέστερες επισκευές. Ενδιαφέρον παρουσιάζει ο γλυπτός διά-
κοσμος στις κύριες όψεις των τεσσάρων κιονοκράνων.
180. Βατώντας, ο.
Σε ανασκαφική έρευνα αποκαλύφθηκαν τα ερείπια τρίκλιτης
παλαιοχριστιανικής βασιλικής της Αγίας Παρασκευής, από την
οποία σώθηκαν πολλά μαρμάρινα αρχιτεκτονικά μέλη. Λείψα-
να νεότερης τοιχοποιίας μαρτυρούν ανοικοδόμηση μικρότερου
μεταγενέστερου ναού μετά την καταστροφή της βασιλικής.