Βουκολιές, οι.
Ρόκα, η.
ΚΡΗΤΗ
239
σώζεται αποσπασματικά σε τέσσερα, ή πέντε στρώματα. Από
αυτά το αρχικό με την παράσταση της Ανάληψης και στηθα-
ρίων στον τρούλο, του ευαγγελιστή Ματθαίου στον νάρθηκα,
του Αγίου Γεωργίου με αφιερωτή στο νότιο παστοφόριο και
αρχαγγέλου στο τεταρτοσφαίριο της κόγχης του ιερού, χρο-
νολογούνται κατά τον 7ο αι. Το δεύτερο ανεικονικό στρώμα,
που καταλαμβάνει το βόρειο παστοφόριο και την συνεχόμε-
νη στοά, ανάγεται στην περίοδο της Εικονομαχίας. Το επό-
μενο στρώμα ζωγραφικής συνδέεται με την μετατροπή του
ναού σε επισκοπικό και αποτελεί εξαίρετο σύνολο της κομνή-
νειας τέχνης στα τέλη του 12ου αι. Τα επόμενα δύο στρώμα-
τα από τα τέλη του 13ου αι.και τις αρχές του 14ου επιχειρούν
να αντικαταστήσουν τις μνημειακού χαρακτήρα παραστάσεις
του 12ου αι. σε σημεία που είχαν καταστραφεί. Οι παραστά-
σεις του 14ου αι. συνδέονται με το γνωστό ζωγράφο Μιχαήλ
Βενέρη. Στο ύψωμα δυτικά του ναού υπάρχει ο μονόχωρος,
καμαροσκέπαστος ναός του Αγίου Γεωργίου με λαϊκότροπο
διάκοσμο των μέσων του 15ου αι. Στον οικισμό Πάνω Επισκο-
πή σώζεται ο τοιχογραφημένος μονόχωρος ναός του Προφή-
τη Ηλία, του οποίου ο διάκοσμος, του α΄ μισού του 14ου αι.,
μπορεί να αποδοθεί στον Ιωάννη Παγωμένο.
338. Βουκολιές, οι.
Στο συνοικισμό Μπαϊρακταριανά υπάρχει ο ναός του Αγίου
Αθανασίου με τοιχογραφίες σε δυο στρώματα από το 14ο και
15ο αι. Στο συνοικισμό Νέμπρος υπάρχει ο ναός του Αγίου
Κωνσταντίνου με τοιχογραφίες μεταξύ του 1452 και 1462. Στα
Παλιά Ρούματα σώζονται οι ναοί της Παναγίας με διάκοσμο
του 1359/60, του Σωτήρα με διάκοσμο του 1461 και των Αγίων
Σπυρίδωνα και Ιωάννη, του 14ου αι.
339. Άστρικας, ο.
Στις παρυφές του οικισμού σώζεται ο μονόχωρος, καμαρο-
σκέπαστος ναός της Ζωοδόχου Πηγής. Ο γραπτός διάκοσμος
ανάγεται στο α΄ μισό του 15ου αι.
340. Ρόκα, η.
Στον απότομο λόφο πάνω από τη Ρόκα υπάρχει βυζαντινό
φρούριο, ενταγμένο στο σύστημα ελέγχου του κόλπου της
Κισάμου, σε οπτική επαφή με τα φρούρια της Μαλαθύρου και
της Πολυρρήνειας. Ο μονόχωρος, καμαροσκέπαστος, κοιμη-
τηριακός ναός των Αγίων Αποστόλων στο χωριό, διασώζει τοι-
χογραφίες του 14ου αι.
338. Βουκολιές, Άγιος Αθανάσιος
337. Επισκοπή Κισάμου, Μιχαήλ Αρχάγγελος
