Κύθηρα, τα.
Κύθηρα, τα.
ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΣ
230
323. Κύθηρα,
Άγιος Νικόλαος
στους
Μολιγκάτες,
τοιχογραφία
323. Κύθηρα,
Άγιος Ανδρέας
στο Λιβάδι,
τοιχογραφία
λέων του Αγίου Μάρκου, και το οποίο αναπτύχθηκε ιδιαίτερα
μετά την καταστροφή της Παλαιόχωρας.
Οι βυζαντινές εκκλησίες ανέρχονται στις 53 και οι περισσότε-
ρες είναι τοιχογραφημένες (οι 37). Οι αρχιτεκτονικοί τύποι εί-
ναι απλοί χωρίς αρχικό σχεδιασμό αλλά πολλές φορές με ιδι-
αίτερα αρμονικά αποτελέσματα. Συνήθως είναι μονόχωρες κα-
μαροσκέπαστες, σε αρκετές περιπτώσεις διπλές, σε μία τε-
τραπλή. Συχνά έχουν δίκογχα ιερά. Ένας ιδιαίτερος τύπος επι-
χωριάζει στο νησί δίνοντας το όνομά του σε αυτόν: ο μονόχω-
ρος τρουλαίος κυθηραϊκού τύπου, με ψηλά αβαθή ημιχώνια
στις γωνίες. Επίσης έχουν σωθεί και τέσσερις ναοί του μετα-
βατικού σταυροειδούς εγγεγραμμένου τύπου με τρούλο. Χα-
ρακτηριστικό της τοιχογράφησης των 37 τοιχογραφημένων
μές το νησί ερημώνεται. Με την επανοίκηση από τον 10ο αι.
και εξής, μεταγενέστερες πηγές μαρτυρούν ότι οι νέοι κάτοι-
κοι εγκαθίστανται στην περιοχή της Κολοκυθιάς κοντά στην
Αγία Πελαγία, στα Μητάτα και στον Ποταμό. Η καλύτερα σω-
ζόμενη σήμερα βυζαντινή οχυρωμένη πολιτεία είναι η Παλαι-
όχωρα (2) –ίσως κάστρο του Αγίου Δημητρίου–, η οποία πιθα-
νώς ιδρύθηκε από τους Ευδαιμονογιάννηδες τον 13ο αι. Σε
αρκετά καλή κατάσταση σώζονται τα άλλα δύο κάστρα, με αρ-
χαιότερο αυτό της Χώρας με τον οικισμό Μέσα Βούργο έξω
από αυτό (18). Πιθανότατα εδράζεται σε παλαιότερο βυζαντι-
νό, ενώ η σημερινή του μορφή χρονολογείται στην Βενετοκρα-
τία (1503), όπως και αυτό του Μυλοποτάμου (13), στην είσο-
δο του οποίου είναι εντοιχισμένο το έμβλημα της Βενετίας, ο
323. Κύθηρα, Άγιος Γεώργιος στα Λουραντιάνικα, τοιχογραφία
