Κύθηρα, τα.
Κύθηρα, τα.
ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΣ
229
323. Κύθηρα, Άγιος Ανδρέας στα Περλεγγιάνικα, τοιχογραφία
323. Κύθηρα, Άγιος Γεώργιος και Παναγία στο Βουνό
Α΄ Βενετοτουρκικό πόλεμο το 1537. Τα Κύθηρα, φυσική προέ-
κταση της Μάνης, είχαν στενή πολιτική σχέση αρχικά με το δε-
σπότη της Σπάρτης (τοπικός διοικητής: Γεώργιος Παχύς, 12ος
αι.) και αργότερα με τη Μονεμβασία (τοπικός διοικητής: Νι-
κόλαος Ευδαιμονογιάννης, 13ος αι.) και ακολουθούσαν κοινή
καλλιτεχνική πορεία με τις παραπάνω περιοχές στην εκκλησια-
στική τέχνη, η οποία παρουσιάζεται ιδιαίτερα πλούσια κατά το
13ο αι., εποχή καίρια για την ιστορική τύχη του νησιού μιας και
τότε, μετά το 1204, παραχωρείται από τους σταυροφόρους
στην βενετική οικογένεια Venier. Ύστερα από μία σύντομη δι-
ακοπή της Βενετοκρατίας με την επικράτηση των Βυζαντινών
(ελευθερωτές ο Μονεμβασιώτης Παύλος Νοταράς μαζί με άλ-
λους δύο: 1275-1302), τα Κύθηρα επανέρχονται στους Venier
από τους οποίους και αφαιρούνται τελικά το 1363 με την υπα-
γωγή τους απευθείας στη Γαληνοτάτη έως το 1797, εκτός
από μία βραχύβια τουρκική κατοχή το 1715-1718. Την περί-
οδο αυτή και ειδικά κατά τον 14ο και τον 15ο αι. παρατηρεί-
ται στην εκκλησιαστική αρχιτεκτονική και ζωγραφική μια καλ-
λιτεχνική προσέγγιση προς την τέχνη της Κρήτης. Σχετικά με
την εκκλησιαστική διοίκηση, ως τμήμα του Ανατολικού Ιλλυρι-
κού ήταν στη δικαιοδοσία του πάπα της Ρώμης έως τον 8ο αι.,
οπότε και υπάγονται στο Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως.
Υπάρχουν πληροφορίες για την ύπαρξη ομώνυμης επισκοπής
ήδη από τον 12ο αι. (επίσκοπος Θεόκτιστος: †1110, επίσκοπος
Νείλος: 1122), η οποία το 1301 (χρυσόβουλλο Ανδρονίκου Β΄
Παλαιολόγου) μεταφέρεται από τη Μητρόπολη Κορίνθου στη
Μητρόπολη Μονεμβασίας.
Πρωτοβυζαντινοί οικισμοί εντοπίζονται στο Παλαίκαστρο–Κα-
στρί (12) και μια εγκατάσταση στον Άγιο Γεώργιο στο Βου-
νό (10), ίσως και στον Ποταμό (3). Κατά τις αραβικές επιδρο-
323. Κύθηρα,
Άγιος Δημήτριος
στο Πούρκο,
τοιχογραφία
323. Kύθηρα, Άγιος Νίκων στα Ζαγλανικιάνικα
