Αλόννησος, η.
Λέσβος, η.
ΤΑ ΝΗΣΙΑ
319
572. Λέσβος, Κάτω Τρίτος, Ταξιάρχης
572. Λέσβος, Μυτιλήνη, οικόσημα στο κάστρο
572. Λέσβος,
Μυτιλήνη,
πύργος του
κάστρου
κτίστηκε επάνω στα ερείπια άλλης, τρίκλιτης, του έτους 1078,
όπως είναι γνωστό από τη σωζόμενη μαρμάρινη κτητορική επι-
γραφή, που βρίσκεται στο επιστύλιο του σημερινού τέμπλου.
Στην Επισκοπή έχουν εντοιχιστεί πολλά αρχιτεκτονικά μέλη
του ναού του 11ου αι.
570. Αλόννησος, η.
Χώρα (1). Ο οικισμός περιβάλλεται από τείχος, πιθανώς της
εποχής των Ghizi, του οποίου όμως διατηρούνται μόνο λίγα
τμήματα. Άγιος Δημήτριος (2). Στη θέση αυτή, προς τα βο-
ρειοανατολικά του νησιού, έχουν εντοπιστεί ερείπια διαφόρων
κτισμάτων, μεταξύ των οποίων παλαιοχριστιανικής τρίκλιτης
με νάρθηκα βασιλικής, πιθανώς του 6ου αι., οικιών, υδραγω-
γείου, δεξαμενών κ.ά.
571. Σκύρος, η.
Από την παλαιοχριστιανική περίοδο έχουν σωθεί λείψανα βα-
σιλικών στις θέσεις Μαρκέσι και Καλλικρί, καθώς και αρχιτε-
κτονικά μέλη στον περιβάλλοντα χώρο ναών ή εντοιχισμένα
στην τοιχοποιία τους. Κατά τη βυζαντινή εποχή, το νησί υπά-
γεται στο θέμα του Αιγαίου. Το αρχαίο Κάστρο επισκευάστηκε
τότε και χρησιμοποιήθηκε από τους Βυζαντινούς και μετέπειτα
από τους Βενετούς. Στον χώρο του ανεγέρθηκε το έτος 895,
σύμφωνα με επιγραφή, ο ερειπωμένος σήμερα ναός της Πα-
ναγίας (Επισκοπή), σταυροειδής εγγεγραμμένος με τρούλο,
που μετασκευάστηκε σε τρίκλιτη βασιλική αργότερα από τους
Δυτικούς. Ανατολικά του σώζονται λείψανα τοίχων μεγαλύτε-
ρου κτίσματος που ανήκε στην κατοικία του επισκόπου. Κατά
την παράδοση, το 960 ιδρύθηκε από τον Νικηφόρο Φωκά στο
βόρειο άκρο του Κάστρου η μονή του Αγίου Γεωργίου, έκτο-
τε μετόχι της αγιορειτικής μονής της Μεγίστης Λαύρας. Όταν
οι Βενετοί επισκεύασαν τα τείχη της ακρόπολης το 1354, περι-
τείχισαν μέσα σε αυτά και τη μονή. Το σημερινό καθολικό είναι
κτίσμα της μεταβυζαντινής εποχής. Η Σκύρος μέχρι το 1400
περίπου είχε τέσσερις ακόμη οικισμούς και φρούρια. Τα ερεί-
πια στο Παληόκαστρο, στο Μαρκέσι και στην Καλαμίτσα φαί-
νεται να επιβεβαιώνουν τις ιστορικές μαρτυρίες.
572. Λέσβος, η.
1. Μυτιλήνη, η.
Την παλαιότερη μαρτυρία για τον χριστιανισμό στη Λέσβο
αποτελεί το παλαιοχριστιανικό μαρτύριο του τέλους του 3ου
αι., στην θέση Βουναράκι της Μυτιλήνης, στην περιοχή του
