Iκαρία.
Iκαρία.
ΤΑ ΝΗΣΙΑ
344
574. Iκαρία.
1. Αγιος Κήρυκος, ο.
Το μικρό Κάστρο Καψαληνό βρίσκεται σε ερειπιώδη κατά-
σταση, οικοδομημένο με την χαρακτηριστική εγχώρια τοιχο-
ποία από ντόπια πέτρα. Η θέση πρέπει να αποτελούσε παρα-
τηρητήριο και σε παλαιότερες εποχές. Φαίνεται να εντάσσε-
ται στο πρώιμο μεσαιωνικό δίκτυο κάστρων και παρατηρητη-
ρίων (βιγλών) που δημιουργήθηκε και στην Ικαρία, μετά την
ανάκτηση της κυριαρχίας του Αιγαίου από τους Βυζαντινούς
και την ίδρυση των θεμάτων.
2. Εξω Φάρος, ο.
Στη θέση Μοναστήρια, μεταξύ Κεραμέ και Φάρου, υπάρχουν
στην πλαγιά λόφου διάσπαρτα ερείπια κτισμάτων και όστρα-
κα χρηστικών αγγείων, παλαιοχριστιανικών και μεσοβυζαντι-
νών χρόνων. Αρκετά από τα ερείπια σώζονται σε ικανό ύψος.
Διατηρούνται, μεταξύ άλλων, ο ανατολικός τοίχος ναού με
την αψίδα του ιερού, μία κινστέρνα και ένας μικρός σπηλαι-
ώδης ναΐσκος. Το τοπωνύμιο παραπέμπει σε μοναστικό συ-
γκρότημα. Η θέση αναφέρεται σε έγγραφο της μονής Πά-
τμου του 1680, με την ονομασία «Κώμη Τρείς Ιεράρχαι».
3. Μηλεωπός ή Μυλιωπός, ο.
Το κάστρο του Μυλιωπού είναι κτισμένο σε ύψωμα επάνω
από το σύγχρονο ομώνυμο χωριό. Διατηρούνται τμήματα των
τειχών και των πύργων του, η πύλη εισόδου και η εκκλησία
του Ευαγγελισμού. Μια δεύτερη εκκλησία, ο ναός του Αγί-
ου Κηρύκου, μεταβυζαντινών χρόνων, βρίσκεται έξω από τον
περίβολο, στην αρχή της ανάβασης προς το Κάστρο. Πάνω
από το χωριό του Μηλιωπού βρίσκεται ερειπωμένος ναός με-
σοβυζαντινών χρόνων που τιμάται στο όνομα του Ταξιάρχη.
Μέσα στον ναό υπάρχουν εξαιρετικής ποιότητας ανάγλυ-
φα αρχιτεκτονικά μέλη (διάτρητα θωράκια, πεσσίσκοι, κιονό-
κρανα) παλαιοχριστιανικών χρόνων, που προϋποθέτουν την
ύπαρξη παλαιοχριστιανικής βασιλικής στον ίδιο χώρο ή σε
κοντινή απόσταση.
4. Κάμπος, ο.
Οινόη, η.
Στο χωριό Κάμπος (αρχαία Οινόη), στο κέντρο περίπου του
σημερινού οικισμού, διασώζεται σε ύψος θεμελίων, τρίκλιτη
παλαιοχριστινική βασιλική. Διατηρούνται τμήματα του ψηφι-
δωτού δαπέδου της και γλυπτά αρχιτεκτονικά μέλη. Τη θέση
του κεντρικού κλίτους καταλαμβάνει η εκκλησία της Αγίας
Ειρήνης, που ανήκει στον τύπο του σταυροειδή εγγεγραμ-
μένου με τρούλο ναού και διατηρεί αρκετά αρχαΐζοντα στοι-
χεία, όπως το σύνθρονο στην κόγχη. Χρονολογειται στον
(10ο-11ο αι.). Στον αρχαιολογικό χώρο της αρχαίας Οινόης
διατηρούνται κτίσματα που καλούνται «Παλάτια» και ανάγο-
νται στους βυζαντινούς χρόνους.
5. Ακαμάτρα, η.
Ο Άγιος Παύλος στην Ακαμάτρα είναι μονόχωρος δρομικός
ναός. Διατηρεί ανεικονικό διάκοσμο που χρονολογείται με
επιγραφή στο 1103/4.
6. Κοσσοίκια, τα.
Στην κορυφογραμμή Πριόνι, ανατολικά και πάνω από το χω-
ριό Κοσσοίκια, υψώνεται το μεσαιωνικό κάστρο Κοσκινά ή
κάστρο της Νικαριάς. Διατηρείται μεγάλο τμήμα του οχυρω-
ματικού περιβόλου, η πύλη εισόδου και η εκκλησία του Αγί-
574. Ικαρία, κάστρο του Κοσκινά
574. Ικαρία, Άγιος Παύλος στην Aκαμάτρα, τοιχογραφία
574. Ικαρία, Ταξιάρχης στον Μηλιωπό
