Κηπιά, τα.
Παλιοχώρι, το. Βρανόκαστρον, το.
ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ
102
39. Παλιοχώρι, μονή Αγίου Γεωργίου Βρανοκάστρου, κάτοψη του
συγκροτήματος
39. Παλιοχώρι, μονή Αγίου Γεωργίου Βρανοκάστρου, ηλιακό ρολόι
37. Κηπιά, τα.
Στην θέση Καϊνάρτζα, δίπλα στην εθνική οδό Θεσσαλονίκης
– Καβάλας, ανασκάφηκε τρίκλιτη παλαιοχριστιανική βασιλι-
κή, με νάρθηκα. Βρέθηκαν παλαιοχριστιανικές ταφές και επι-
τύμβιες επιγραφές. Στο ανατολικό τμήμα του κεντρικού κλί-
τους ιδρύθηκε μετά την καταστροφή της βασιλικής μονόχωρο
ναΐδριο.
38. Παλιό Χορτοκόπι, το.
Κοντά στα ερείπια του Παλιού Χορτοκοπίου σώζονται λείψα-
να φρουριακού περιβόλου του 4ου-6ου αι., με αρχιτεκτονικά
λείψανα στο εσωτερικό, ίσως παλαιοχριστιανικής βασιλικής.
39. Παλιοχώρι, το.
Βρανόκαστρον, το.
Στην θέση Κάστρο, σε μικρή απόσταση από το Παλιοχώρι, σώ-
ζεται κάστρο με εξωτερικό περίβολο, ακρόπολη με πύργους
και ακρόπυργο. Χρονολογείται στον 12ο ή στον 13ο-14ο αι.
Ανασκαφή έχει αποκαλύψει ερείπια μοναστηριακού συγκρο-
τήματος, γνωστού ως μονή Αγίου Γεωργίου Βρανοκάστρου.
Το αρχικό καθολικό ήταν τρίκλιτη βασιλική με στοά στην βό-
ρεια πλευρά της, κτισμένη μάλλον κατά τον 11ο αι. Σε δεύ-
τερη φάση ανήκει ο νάρθηκας, ενώ σε τρίτη φάση οικοδομή-
θηκε περίστωο που περιέβαλε και τις υπόλοιπες τρεις ελεύ-
θερες πλευρές του καθολικού. Σε τελευταία φάση το περί-
στωο διαιρέθηκε σε τμήματα. Ανάμεσα στο οικοδομικό υλικό
εντοπίζονται spolia, προερχόμενα ίσως από τους Φιλίππους.
Από τα υπόλοιπα κτίσματα αναγνωρίστηκαν πυλώνας, κελλιά,
τράπεζα, μαγειρείο, μαγκιπείο με φούρνο, ζυμωτήριο και πη-
γάδι με λιθόστρωτο γύρω του. Το μοναστήρι εγκαταλείφθηκε
και ερειπώθηκε μάλλον τον 18ο αι. ή λίγο πριν από αυτόν. Στη
θέση Παλιόκαστρο υπάρχει προρωμαϊκός φρουριακός περί-
βολος με οικιστικά λείψανα στο εσωτερικό και ερείπια παλαι-
οχριστιανικής βασιλικής.
