Izmir. Σμύρνη, η.
Çandarlı. Πιτάνη, η.
ΠΑΡΑΛΙΑ ΜΙΚΡΑΣ ΑΣΙΑΣ & ΑΝΑΤΟΛΙΚΗΣ ΘΡΑΚΗΣ
305
556. Σμύρνη, κάστρο του Πάγου
556. Izmir.
Σμύρνη, η.
Εξ αιτίας της εκτεταμένης οικοδόμησης έχουν απομείνει
ελάχιστα κατάλοιπα από την αρχαία και την παλαιοχριστιανι-
κή πόλη. Εντυπωσιακή είναι η Αγορά, η οποία ξανακτίστηκε
μετά τον καταστροφικό σεισμό του τέλους του 2ου αι. Από
την παλαιοχριστιανική και τη μεσοβυζαντινή εποχή δεν έχουν
μέχρι στιγμής βρεθεί αρχιτεκτονικά κατάλοιπα. Στην περίοδο
των Λασκαριδών ανάγονται οι οχυρώσεις στον λόφο Πάγο
(με επισκευές τον 14ο και τον 20ο αι.), όπου χρησιμοποιήθη-
κε παλαιότερο οικοδομικό υλικό. Στο Μουσείο όμως και στην
περιοχή της Αγοράς υπάρχει μεγάλος αριθμός από κιονό-
κρανα και αρχιτεκτονικά γλυπτά, από τα οποία τα περισσότε-
ρα ανάγονται στην μεσοβυζαντινή περίοδο. Μερικά από αυτά
φαίνεται πως δεν προέρχονται από την Σμύρνη, αλλά μετα-
φέρθηκαν εδώ από αλλού. Στην περιοχή του G
ü
lbah
ç
e, δυ-
τικά της Σμύρνης, στον δρόμο προς την Urla, ανασκάφηκαν
τα ερείπια μιας τρίκλιτης βασιλικής με νάρθηκα και αίθριο,
στα βορειοδυτικά της οποίας προσαρτάται μεγάλο ορθογώ-
νιο βαπτιστήριο. Βρέθηκαν επίσης μωσαϊκά δάπεδα με κτη-
τορική επιγραφή. Τμήματα μιας ακόμη τρίκλιτης βασιλικής με
τριάψιδο ιερό βήμα αποκαλύφθηκαν στην Κολοφώνα, νότιο-
δυτικά της Σμύρνης. Ο μαρμάρινος άμβωνας έφερε εξαιρε-
τικής ποιότητας ανάγλυφο διάκοσμο του 6ου αι. Μεσοβυζα-
ντινά γλυπτά, μεταξύ των οποίων ένα θωράκιο με ασυνήθιστο
διάκοσμο και ένα επιστύλιο με επιγραφή του 960, μαρτυρούν
μια δεύτερη οικοδομική φάση.
Αιολία
557. Yeni Fo
ç
a.
Νέα Φώκαια, η.
Το 1275 ο Μιχαήλ Η΄ Παλαιολόγος κατέλαβε την Φώκαια και τα
ευρισκόμενα στα βόρειά της μεταλλεία στύψης, που είχαν ιδι-
αίτερη οικονομική σημασία και απέφεραν πολλά χρήματα, κα-
θώς το μετάλλευμα εξαγόταν στην Δύση και χρησιμοποιείτο
για την βαφή υφασμάτων και δερμάτων. Η επικοινωνία μεταξύ
των μεταλλείων και της πόλης ήταν τόσο επισφαλής, που ανα-
γκάστηκαν κατ’ αρχάς να κτίσουν κοντά σε αυτά, στην ακτή,
κάστρο. Και αργότερα, μεταξύ του 1286 και 1296, οι Γενοβέζοι
οικοδόμησαν μια μικρή πόλη, την Νέα Φώκαια, από την οποία
σώζονται λίγα ερείπια.
558.
Κύμη, η, κοντά στο Alia
ğ
a.
Στις ανασκαφές του 1887 αποκαλύφθηκε στην αγορά το Και-
σάρειον, το οποίο την παλαιοχριστιανική εποχή μετατράπηκε
σε εκκλησία. Σε όλη την πόλη υπάρχει διάσπαρτη παλαιοχρι-
στιανική κεραμική και μάλιστα της ομάδας Ζευξίππου, αλλά
ελάχιστα αρχιτεκτονικά γλυπτά. Το βυζαντινό κάστρο, μέρος
του οποίου είναι βυθισμένο στην θάλασσα, έχει ασυνήθιστο
πεντάγωνο σχήμα με πύργους. Οι κατοικίες που διακρίνονται,
οργανώνονται σε ομάδες γύρω από αυλές. Από την κεραμική
που ανάγεται από το τέλος του 12ου αι. μέχρι τις αρχές του
15ου αι., μπορούν να χρονολογηθούν το ίδιο και η περίοδος
χρήσης του.
559.
Ç
andarl
ı
.
Πιτάνη, η.
Βρίσκεται στη χερσόνησο νοτιοδυτικά της Περγάμου. Πρό-
κειται για ένα εντυπωσιακό κάστρο, που ανακαινίστηκε το
1955, με πέντε ψηλούς πύργους. Είναι κτίσμα των Γενοβέ-
ζων, οι οποίοι κατέλαβαν το 1275 τη Φώκαια και μεταξύ του
1286 και 1296 ίδρυσαν τη Νέα Φώκαια. Στην ίδια εποχή κτί-
στηκε και το κάστρο της Πιτάνης, το οποίο προστάτευε από
τη βόρεια πλευρά τον κόλπο και τον εμπορικό δρόμο προς
την ενδοχώρα.
