Φέρες, οι. Βήρα, η.
Λουτρά Φερών, τα. Τραϊανούπολις, η.
ΘΡΑΚΗ
81
1. Φέρρες, Κοσμοσώτειρα)
1. Φέρρες, Κοσμοσώτειρα, κιονόκρανα
1. Φέρες, οι.
Βήρα, η.
O σεβαστοκράτορας Ισαάκιος Κομνηνός, γιος του Αλεξίου Α΄
Κομνηνού (1081-1118), ίδρυσε το 1152 στις Φέρες του Έβρου
τη μονή της Παναγίας Kοσμοσωτείρας ή μονή Βήρας. Σύντο-
μα γύρω από το μοναστήρι αναπτύχθηκε μικρός οικισμός.
Κατά τους εμφυλίους πολέμους του 14ου αιώνα ήταν στην
αρχή ισχυρό φρούριο και στη συνέχεια μοναστήρι. Κατακτή-
θηκε από τον Λαλά Σαχίν και τον Εβρενός μετά το 1371 και το
καθολικό μετατράπηκε σε τέμενος του Σουλεϊμάν πασά, γιου
του σουλτάνου Ορχάν (1326-1362). Από το συγκρότημα σώ-
θηκαν το καθολικό και τμήματα της ισχυρής οχύρωσης. Το κα-
θολικό είναι σταυροειδής εγγεγραμμένος ναός, απλός δικιόνι-
ος, πεντάτρουλος, με νάρθηκα. Επεμβάσεις της Τουρκοκρατί-
ας αλλοίωσαν τα παράθυρα των τρούλων και των αψίδων και
κατεδαφίστηκε ο νάρθηκας. Οι τοιχογραφίες, εκτελέσθηκαν
αμέσως μετά την ανέγερση του καθολικού. Στο καθολικό τά-
φηκε ο ιδρυτής, ο οποίος μετέφερε εδώ τα γλυπτά του τάφου
που είχε ετοιμάσει στο καθολικό της Μονής της Χώρας στην
Κωνσταντινούπολη. Λείψανα του συστήματος ύδρευσης από
πηγή σε παρακείμενο λόφο σώζονται έξω από τον σύγχρονο
οικισμό. Στην πεδιάδα, στα νότια των Φερών, ανασκάφηκε βυ-
ζαντινό νεκροταφείο.
2. Λουτρά Φερών, τα.
Τραϊανούπολις, η.
Ιδρύθηκε τον 1o-2ο αι. μ.Χ. Kατά τον Προκόπιο, στο πρό-
γραμμα του αυτοκράτορα Iουστινιανού (527-565) συμπεριλή-
φθηκε η οχύρωση της Tραϊανουπόλεως. Διετέλεσε έδρα του
μητροπολίτη Ροδόπης από την παλαιοχριστιανική περίοδο
μέχρι το τέλος του βίου της. Καταστράφηκε το 1206 από τον
τσάρο των Βουλγάρων Ιωάννη (1197-1207) και στη διάρκεια
του 13ου και 14ου αι. η πόλη σταδιακά εγκαταλείφθηκε και
1. Φέρρες, Κοσμοσώτειρα, κάτοψη
1. Φέρρες, Κοσμοσώτειρα,
τοιχογραφία
