Νησιά του Αιγαίου (Χώρος ευθύνης Γ.Γ. Αιγαίου & Ν.Π.): ΚΑΣΟΣ
ΚΑΣΟΣ
   

ΚΑΣΟΣ

Έκταση νησιού 66 km2 Μήκος ακτών νησιού 59 km

Η Κάσος βρίσκεται μεταξύ Καρπάθου και Κρήτης. Είναι το νοτιότερο και έκτο σε μέγεθος νησί της Δωδεκανήσου με έκταση 66 41 τ.χμ. και πληθυσμό 990 κατοίκους που κατανέμεται σε πέντε οικισμούς. Το γραφικό Φρυ είναι η πρωτεύουσα-λιμάνι του νησιού. Διοικητικά οργανώνεται σε ένα Δήμο και υπάγεται στο Επαρχείο Καρπάθου.

Είναι νησί βραχώδες και ορεινό με μικρές καλλιεργήσιμες εκτάσεις και ενδιαφέρον φυσικό τοπίο (σπήλαια Σελάι και Ελληνοκάμαρα που χρησιμοποιήθηκε καθ’όλη την αρχαιότητα και ως καταφύγιο στις πειρατικές επιδρομές).

Το νησί αποτέλεσε σημαντικό σταθμό της Μινωικής Κρήτης (2η χιλιετία π.Χ.) μετείχε στον Τρωικό πόλεμο αποικίστηκε από τους Δωριείς και κατά τους κλασικούς χρόνους μετείχε στην Αθηναϊκή Συμμαχία. Η αρχαίος οικισμός βρίσκεται στο Πόλι. Στην περίοδο της Ενετοκρατίας ακολούθησε την τύχη της Καρπάθου και ανήκε στο φέουδο της οικογένειας των Κορνάρων. Επί Τουρκοκρατίας γνώρισε μεγάλη ακμή διατηρώντας αρκετά προνόμια. Το 1821 είχε συγκεντρώσει εκατό περίπου πλοία που προσέφερε στον Επαναστατικό Αγώνα. Το νησί όμως πυρπολήθηκε και ο πληθυσμός σφαγιάσθηκε (7 Ιουνίου 1824) από τον Μεχμέτ Αλή σε αντίποινα για την καταστροφή του στόλου του στην Αίγυπτο. Το 1911 πέρασε στην ιταλική κατοχή και το 1948 προσαρτήθηκε στην Ελλάδα.

Το νησί γνώρισε μεγάλη ναυτική παράδοση κατά τον 18ο-19ο αι. αλλά αργότερα είδε μεγάλο μέρος του πληθυσμού να παίρνει το δρόμο της μετανάστευσης (Αμερική και Αυστραλία). Οι κάτοικοι ασχολούνται με τη γεωργία την κτηνοτροφία και την αλιεία οι περισσότεροι όμως είναι ναυτικοί. Το νησί διαθέτει εξαιρετικές παραλίες και είναι ιδανικός τόπος ήσυχων διακοπών.

Συνδέεται ακτοπλοϊκά με τη Ρόδο την Κάρπαθο την Κρήτη τις Κυκλάδες και βέβαια τον Πειραιά. Διαθέτει αεροδρόμιο από όπου εκτελούνται πτήσεις προς Αθήνα (μέσω Ρόδου) Κάρπαθο και Σητεία.

 

Το νησιωτικό σύμπλεγμα της Κάσου (Κασονήσια) όπως και ολόκληρη η περιοχή που εκτείνεται από τη Σαρία (βορείως της Καρπάθου) μέχρι τις δυτικές άκρες του νησιού είναι σημαντικός βιότοπος της Μεσογειακής φώκιας monachus monachus. Τα Αρμάθια νησίδα βόρεια της Κάσου κατοικούνταν τον 19ο αι. όταν εξορυσσόταν γύψος που εξαγόταν στην Οδησσό. Γύρω από την Κάσο πολλές ακόμα βραχονησίδες χρησιμοποιούνται ως βοσκότοποι.